Vooruit denken is vooruitlopen: hoe je jouw bedrijf klaarstoomt voor nieuwe duurzaamheidsnormen

Bedrijven die hun toekomst serieus nemen, kunnen niet meer om duurzaam ondernemen heen. Steeds meer ondernemers merken dat de spelregels veranderen: niet alleen klanten en medewerkers verwachten groenere keuzes, ook wetgevers scherpen de regels voortdurend aan. Denk aan strengere rapportage-eisen, verplichte CO2-reductie en circulaire bedrijfsmodellen die niet langer ‘nice to have’ maar noodzakelijk zijn om mee te kunnen blijven doen. 

Juist daarom is het slim om nu al vooruit te kijken. Wie vandaag begint met voorbereiden op toekomstige duurzaamheidsnormen, voorkomt stress op het moment dat regels écht gaan gelden en bouwt tegelijk aan een sterke positie in de markt. In dit blog nemen we je mee in vijf concrete stappen: In dit blog nemen we je mee in vijf concrete stappen: van het opstellen van een duurzaamheidsstrategie en het krijgen van inzicht in je huidige impact, tot het vertalen van plannen naar actie, het meenemen van medewerkers en klanten, en het voorbereiden op rapportage en audits. Zodat je niet achter de feiten aanloopt, maar zelf aan het stuur blijft. 

1. Begin met het opstellen van een duurzaamheidsstrategie

Een duurzaamheidsstrategie geeft richting: waar wil je als bedrijf naartoe en op welke duurzaamheidsthema’s wil je impact maken? Denk aan klimaatverandering en grondstoffen of sociale thema’s zoals medewerkerswelzijn, ontwikkeling en opleiding of gegevensbescherming. Het stellen van prioriteiten is daarbij cruciaal. Niet elk bedrijf hoeft álles tegelijk te doen. Door te kiezen waar je het verschil wilt maken, creëer je focus én resultaat.

Door duurzaamheid te koppelen aan je missie, visie en bedrijfsdoelen, wordt het geen los project aan de zijkant, maar een integraal onderdeel van je bedrijfsvoering. Zo groeit duurzaamheid mee met je organisatie, in plaats van dat het er los naast staat.

Begin bijvoorbeeld met een korte strategische sessie met directie of MT waarin je drie vragen beantwoordt:

• Wat vinden we belangrijk binnen duurzaamheid (bijvoorbeeld CO₂, afval, of sociale impact)?
• Waar liggen de grootste kansen of risico’s voor ons bedrijf op het gebied van duurzaamheid?
• Hoe past dit binnen onze huidige strategie en groeiambities?

Deze antwoorden vormen de basis voor je duurzaamheidsstrategie — een kompas dat richting geeft aan alle vervolgstappen.

2. Krijg inzicht: waar sta je nu echt?

Een strategie werkt alleen als je weet waar je vandaan vertrekt. Nadat je hebt bepaald wáár je met duurzaamheid naartoe wilt, is het tijd om te kijken waar je nu staat. Pas als je weet wat je verbruikt, verspilt of juist al goed doet, kun je realistische doelen stellen en gericht verbeteren.

Inzicht vormt daarmee de brug tussen ambitie en actie:

Voorbeelden van wat je inzichtelijk kunt maken:

• Energie en CO2-uitstoot: breng je gas-, stroom- en brandstofverbruik in kaart. Begin eenvoudig met jaarrekeningen of tankpassen en breid later uit met CO₂-calculators of rapportagesoftware. Zeker als je via klanten en/of leveranciers al vragen krijgt over CO2. Want wie dit nu al inzichtelijk heeft sluit makkelijker aan bij de eisen van grote ketenpartners
• Afval en grondstoffen
  Hoeveel restafval heb je per maand? Welke stromen kun je scheiden of verminderen? Denk aan verpakkingsmateriaal, retourstromen of restproducten uit productie. 
• Medewerkers:
  Hoeveel verzuim is er per maand? Hoeveel opleidingsuren volgen medewerkers gemiddeld? Hoe ontwikkelt het ziekteverzuimpercentage zich? Denk ook aan data over verloop, training en interne mobiliteit.

Je hoeft niet meteen te investeren in dure systemen. Start met een simpel Excel- of Google Sheet-overzicht waarin je per maand energieverbruik, afvalstromen en personeelsdata bijhoudt. Zo zie je al snel patronen en quick wins — en worden toekomstige normen ineens een stuk concreter.

Van plannen naar doen:

Nu je weet waar je staat, is het tijd om echt stappen te zetten. De inzichten uit de vorige stap vormen het vertrekpunt om je duurzaamheidsstrategie tot leven te brengen. Want een strategie heeft pas waarde als die zich vertaalt naar concreet resultaat in de praktijk. Maak van je strategie een concreet actieplan met SMART-doelen en acties en maatregelen:

1. Kijk naar voorbeelden uit je sector: Voorbeelden van wat je inzichtelijk kunt maken:
2. Formuleer Heldere doelen: Stel doelen op die passen bij jouw organisatie: realistisch genoeg om haalbaar te zijn, maar ambitieus genoeg om echt verschil te maken. Gebruik je huidige data als uitgangspunt en maak de doelstellingen SMART – specifiek, meetbaar, acceptabel, realistisch en tijdgebonden. Bijvoorbeeld:

• 30% minder gasverbruik in 2030 t.o.v. 2025.
• 15% lager ziekteverzuim in 2027 t.o.v. 2025 door ons vitaliteitsprogramma
• 0 gegevenslekken per jaar door structurele beveiligingstrainingen en audits

3. Koppel doelen aan concrete maatregelen
   Koppel aan elk doel een paar tastbare acties die bijdragen om het doel te behalen:

• energiescans en isolatiemaatregelen
• overstappen op ledverlichting of warmtepomp
• circulair inkopen (bijvoorbeeld refurbished IT, herbruikbare verpakkingen)
• aanpassen van logistiek en routeplanning 

4. Communiceer: intern én extern

Duurzaamheid werkt alleen als iedereen meedoet. Betrek medewerkers vanaf het begin: vraag waar zij kansen of knelpunten zien en laat zien welke resultaten hun ideeën opleveren. Zo maak je duurzaamheid een teamsport.

Binnen de organisatie:

• betrek medewerkers vanaf het begin bij het formuleren van doelen
• vraag waar zij knelpunten en kansen zien in hun dagelijkse werk
• maak het tastbaar: laat zien welke maatregelen al resultaat opleveren (bijvoorbeeld een dalende energierekening of minder afvalcontainers
• koppel doelen aan dagelijkse werkzaamheden zodat iedereen weet waar hij aan bijdraagt

Naar buiten toe:

• deel concrete resultaten op je website en in offertes (bijvoorbeeld “in 2 jaar 18% CO2-reductie gerealiseerd”) 
• leg uit hoe je omgaat met thema’s als milieu, sociale impact en goed bestuur (ESG) – onderwerpen die ook in duurzaamheidsrapportages steeds centraler staan  
• wees eerlijk over wat nog niet perfect is; geloofwaardige communicatie werkt beter dan greenwashing 

Vat jaarlijks op één à twee pagina’s samen:

• De richting van de organisatie en hoe duurzaamheid daarin verankerd is
• De belangrijkste duurzaamheidsthema’s
• De kerncijfers per thema
• De belangrijkste duurzaamheidsdoelen per thema
• Drie behaalde acties uit het afgelopen jaar en drie concrete plannen voor het komende jaar

Zo’n compact overzicht is ideaal voor offertes, klantgesprekken of financieringsaanvragen én vormt een goede opstap naar een uitgebreider duurzaamheidsrapport.

5. Bereid je voor op rapportage en audits, ook als het nog niet hoeft 

De trend is duidelijk: duurzaamheidsinformatie wordt net zo belangrijk als financiële informatie. Grote ondernemingen moeten nu al uitgebreider rapporteren over hun inzet op duurzaamheid en laten die informatie controleren door een externe accountant.  

Voor MKB-bedrijven betekent dit twee dingen: 

1. je krijgt steeds vaker vragen van klanten over jouw duurzaamheidsprestaties
2. de kans is groot dat rapportageverplichtingen in de komende jaren verder doorsijpelen naar kleinere organisaties 

Wie wacht tot het écht moet, heeft een flinke achterstand. Wie nu al begint met: 

• een vaste manier van dataverzameling
• duidelijke interne afspraken (wie levert welke informatie aan?)
• een basisstructuur voor rapportage
                                      … kan soepel meebewegen als normen worden aangescherpt of uitgebreid.  

|Bewaar op één centrale plek: 

• facturen van energie- en afvalverwerkers
• contracten met duurzame leveranciers
• notities van interne duurzaamheidsprojecten
• je eigen impact-dashboard en mini-duurzaamheidsverslag

Mocht een grote klant, bank of adviseur vragen om onderbouwing, dan heb je alles paraat. 

Conclusie: voorsprong pakken in plaats van bijblijven 

Voorbereiden op toekomstige duurzaamheidsnormen is geen theoretische exercitie; het gaat over de continuïteit van je onderneming. Door vandaag al te werken aan inzicht, strategie, circulaire oplossingen, betrokken medewerkers en betrouwbare data, creëer je drie dingen tegelijk: 

1. Minder risico op onverwachte kosten en boetes
2. Meer aantrekkingskracht op klanten, medewerkers en financiers
3. Een stevige voorsprong op concurrenten die pas in actie komen als het écht niet anders kan

Loop met ons mee! 

Duurzaam ondernemen is daarmee niet langer een kostenpost, maar een manier om slimmer, efficiënter en toekomstbestendig te werken. 

Wil je weten hoe jouw bedrijf ervoor staat ten opzichte van toekomstige duurzaamheidsnormen? Plan een gesprek met een van onze adviseurs om samen met jou de stappen te bepalen die voor jou de meeste impact zullen maken met de minste moeite.

De lat ligt hoog, maar met de juiste aanpak loop jij straks niet achteraan in de rij, maar voorop in de duurzame economie.