Wet DBA

Voorheen gaf de VAR-verklaring opdrachtgevers de zekerheid dat zij niet aansprakelijk zouden worden gesteld voor loonheffingen wanneer zij werkten met een zzp'er onder deze verklaring. Echter, met de Wet DBA is deze bescherming verdwenen.

Gezamenlijke verantwoordelijkheid beoordeling

Nu moeten opdrachtgevers en opdrachtnemers samen bepalen of er sprake is van een arbeidsovereenkomst of een overeenkomst van opdracht. De Belastingdienst kan dit achteraf controleren, waardoor opdrachtgevers niet langer kunnen vertrouwen op de vrijwarende werking van de VAR-verklaring. Ook opdrachtnemers kunnen achteraf bij een geschil stellen dat zij niet werkten op basis van een overeenkomst van opdracht maar op basis van een arbeidsovereenkomst. Dit kan leiden tot juridische geschillen over de aard van de arbeidsrelatie en de rechten van de opdrachtnemer. Hierdoor ontstaat een mogelijk risico op aanspraak vakantiedagen, vakantietoeslag, loondoorbetaling bij ziekte, ontslagbescherming en eventuele aanspraken op
CAO en pensioen.

Introductie en gebruik modelovereenkomsten

Om vooraf duidelijkheid te krijgen over de aard van de arbeidsrelatie, kunnen opdrachtgevers en opdrachtnemers ervoor kiezen om te werken volgens een goedgekeurde modelovereenkomst van de Belastingdienst.  Deze algemene modelovereenkomsten zijn, eventueel na het doorvoeren van aanpassingen, wellicht bruikbaar voor het vormgeven van de relatie met de opdrachtnemer. U kunt echter zelf ook uw eigen overeenkomst van opdracht voorleggen aan de Belastingdienst om deze goed te laten keuren.

Indien partijen werken volgens een goedgekeurde modelovereenkomst, hoeft de opdrachtgever geen loonheffingen in te houden en te betalen. Het is echter belangrijk op te merken dat dit alleen geldt wanneer de feitelijke uitvoering van de werkzaamheden in het kader van de opdracht overeenstemt met het bepaalde in de goedgekeurde modelovereenkomst. Modelovereenkomsten zijn maximaal 5 jaar geldig.

Als gevolg van het Deliveroo-arrest van de Hoge Raad van 24 maart 2023 zijn modelovereenkomsten gebaseerd op "vrije vervanging" per 1 januari 2024 niet langer geldig. Het wordt aanbevolen om de arbeidsrelatie opnieuw te beoordelen en waar nodig afspraken vast te leggen in een andere goedgekeurde modelovereenkomst.

Handhaving door de Belastingdienst

Sinds de invoering van de Wet DBA heeft de Belastingdienst terughoudend gehandhaafd en alleen in gevallen van kwaadwillendheid opgetreden. Dit handhavingsmoratorium zal naar verwachting uiterlijk op 1 januari 2025 worden beëindigd, waarna de Belastingdienst strenger zal optreden en naheffingsaanslagen kan opleggen.