Ondernemers kiezen er steeds vaker voor om hun onderneming op een relatief jonge leeftijd te verkopen. Bij de verkopende ondernemer luidt de bedrijfsoverdracht een nieuwe fase in zijn of haar leven in. De verkoopopbrengst is prettig, maar de voldoening van betekenisvol bezig zijn is dat ook. Na jaren van actief ondernemerschap is de angst om in 'het zwarte gat' te vallen vaak groot. Gelukkig zijn er diverse mogelijkheden om de opbrengst van je bedrijfsverkoop in te zetten op een manier waarbij je als investeerder actief en betrokken blijft. Maar hoe doe je dat precies? En waar moet je allemaal op letten? In dit artikel nemen we 3 investeringsmogelijkheden onder de loep die verder gaan dan enkel het verschaffen van kapitaal.
1. Verstrek een vendor loan aan de koper
Al tijdens je eigen verkoopproces kun je nadenken over toekomstige investeringsmogelijkheden. Steeds vaker worden bedrijfsovernames namelijk gefinancierd door een combinatie van een bancaire financiering en een vendor loan. Een vendor loan is een door een verkoper verschafte (achtergestelde) lening aan de koper als onderdeel van de financiering van de overname.
Het verstrekken van een vendor loan toont vertrouwen in de koper, waardoor een bank eerder zal instappen en tegen gunstigere voorwaarden kapitaal zal verschaffen om de gewenste overname te realiseren. Als verkoper kun je vaak een realistische inschatting maken van het risico dat je loopt: je hebt immers jarenlang zelf aan het roer van het bedrijf gestaan. Daarnaast kun je bij een vendor loan als gevolg van het hogere risicoprofiel vaak een aantrekkelijk rentetarief bij de koper bedingen. Ander bijkomend voordeel: bij een vendor loan zal de overdrachtsperiode vaak langer zijn en wordt de betrokkenheid van jou als verkoper geïntensiveerd.
Een nadeel van een vendor loan betreft dat het een uitgestelde vorm van betaling is en vaak achtergesteld is ten opzichte van de bancaire financieringen. Dit betekent concreet dat een aflossing op de vendor loan alleen mag plaatsvinden nadat de bank daar toestemming voor geeft. De toets is of na een eventuele aflossing nog wordt voldaan aan de gestelde convenanten van de bancaire financiering. Wanneer men als verkoper een vendor loan verstrekt is het daarom verstandig om afspraken in de verkoopovereenkomst te maken over de hoogte van de eventuele management fee van koper en het verbod op dividend om de risico’s van het niet terugbetalen van de lening te beperken.
2. Word een informal investor
Mede door een lage financieringsbereidheid vanuit banken zijn er volop investeringsmogelijkheden in de MKB-markt voor vermogende oud-ondernemers, ook wel informal investors genoemd. Informal investors participeren in bedrijven door een (minderheids-)aandelenbelang te nemen, een achtergestelde lening te verschaffen of een combinatie van beide. Deze groep van investeerders richt zich met name op ondernemingen in de start- en groeifase. Als informal investor heb je namelijk meer te bieden dan enkel kapitaal. Tijdens je actieve ondernemersbestaan heb je veel kennis en ervaring opgedaan, die erg waardevol kan zijn voor startende en groeiende ondernemingen. Jouw expertise is daarom minstens zo belangrijk als het bedrag dat je bereid bent te investeren. Er zijn diverse platformen waar informal investors zich kunnen verbinden aan startende- en groeiende bedrijven.
3. Sluit je aan bij een participatiemaatschappij
Een participatiemaatschappij (of investeringsfonds) investeert in kansrijke, niet-beursgenoteerde ondernemingen, met name in het mkb. Echter biedt een participatiemaatschappij naast kapitaal tevens toegang tot kennis, ervaring en een netwerk. Er bestaan in deze markt diverse initiatieven waar jij als oud-ondernemer aansluiting bij kan vinden. Dit kan in een actieve rol, waarbij je bijvoorbeeld deel uitmaakt van de toezichthouders of van het investeringscomittee. Zo beoordeel je als lid van het investeringscommittee nieuwe investeringsproposities.
Daar waar je er als informal investor alleen voor staat, beschikt een participatiemaatschappij over vakspecialistische kennis en een groot netwerk van oud-ondernemers in diverse disciplines. Door de vele bedrijven in haar portfolio zijn de mogelijkheden voor risicospreiding van een participatiemaatschappij groter dan voor een informal investor. Naast aantrekkelijke rendementen, kan je jouw kennis en ervaring delen met kansrijke portfoliobedrijven. Ook ben je in staat om je netwerk te vergroten en heb je de kans om met andere oud-ondernemers samen te werken. Zo blijf je actief in de ondernemerswereld en hoef je voor het zwarte gat niet te vrezen.
